RFI Điểm Báo Thứ bảy 31 Tháng Tám 2013

RFI Điểm Báo Thứ bảy 31 Tháng Tám 2013

• Chu Vĩnh Khang, phần hai của phim nhiều tập Bạc Hy Lai 
• Tổng thống Pháp tham chiến bất chấp công luận
• Snowden lại khuấy động nước Mỹ 
• Những bà nội trợ ngày nay là ai ?

Minh Anh

Thứ bảy 31 Tháng Tám 2013

RFI

Chu Vĩnh Khang, phần hai của phim nhiều tập Bạc Hy Lai

Thứ bảy 31 Tháng Tám 2013 - Sửa đổi lần cuối Thứ bảy 31 Tháng Tám 2013
Chu Vĩnh Khang, phần hai của phim nhiều tập Bạc Hy Lai
Minh Anh

Báo Le Figaro cũng có một bài khá hấp dẫn liên quan đến những biến động chính trị đang âm thầm diễn ra tại Trung Quốc. Phần I của vụ án Bạc Hy Lai sắp đến hồi hạ màn, thì người dân Trung Quốc sắp tới đây có lẽ sẽ được thưởng thức phần 2 của bộ phim dài nhiều tập này.

Ông Chu Vĩnh Khang, từng là Ủy viên thường

 trực của Bộ chính trị - REUTERS

Báo Le Figaro hôm nay 31/08/2013 trích dẫn nguồn tin từ tờ South China Morning Post và tờ Post cho hay là trong bối cảnh chiến dịch « Bàn tay sạch » do Chủ tịch nước Tập Cận Bình đưa ra, các lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc dường như buộc phải mở một cuộc điều tra về một quan chức cao cấp khác. Tờ báo chạy tựa « Trung Quốc : một « con hổ » khác bị chiến dịch chống tham nhũng đe dọa ».

Tờ báo viết là vòng vây đang dần xiết chặt xung quanh Chu Vĩnh Khang, một trong những vị quan chức cao cấp đầy quyền lực nhất của Trung Quốc. Sở dĩ có nhận định như vậy là trong những ngày gần đây, bốn trong số các nhân vật thân cận của ông Chu Vĩnh Khang lần lượt bị bắt giữ vì tội « vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Đảng ». Cả bốn vị này đều bị dính đến tội kinh tế.

Ông Chu Vĩnh Khang, từng là Ủy viên thường trực của Bộ chính trị, kiêm phụ trách vấn đề an ninh trong nước, đã về hưu sau kỳ đại hội Đảng lần thứ 18 hồi mùa thu năm 2012. Vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn là vì quyết định mở điều tra ông Chu Vĩnh Khang lại trùng hợp với phiên xử ông Bạc Hy Lai về tội tham nhũng và lạm dụng quyền lực, cũng là một kẻ thân cận với ông Chu.

Trước khi ông Bạc Hy Lai bị hạ bệ, chính ông Chu Vĩnh Khang đã đi vận động trong hậu trường sao cho viên cựu Bí thư Trùng Khánh được thế chân ông trong Bộ Chính trị. Giả như nguồn tin xác nhận rằng có điều tra về ông Chu Vĩnh Khang, đây có lẽ sẽ là lần đầu tiên kể từ Cách mạng Văn hóa, một thành viên cao cấp trong Ban thường vụ của Bộ chính trị đang tại vị hay về hưu, bị tình nghi ‘‘phạm tội’’, theo như quan sát của nhật báo Hồng Kông Post được Le Figaro trích dẫn. Cho đến giờ này, Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn duy trì hiện trạng có từ những năm 1970, theo đó chín vị lãnh đạo hàng đầu của đất nước được hưởng quy chế « miễn truy tố » hoàn toàn.

Tờ South China Morning Post cho rằng « Cú sốc điều tra chống lại ông Chu Vĩnh Khang có thể sẽ gây ra những chấn động chính trị còn mạnh hơn là trong vụ Bạc Hy Lai ». Một vụ cuộc điều tra như vậy khẳng định quyết tâm của dàn lãnh đạo mới chống tham nhũng. Ông Tập Cận Bình ngay khi lên nắm quyền vào tháng 11 năm 2012, đã cam kết là đập mạnh « từ con hổ cho đến con ruồi ».

Còn tờ Post trích các nguồn thạo tin từ các nhà điều tra, thì có lẽ chính khối tài sản mà gia đình ông Chu Vĩnh Khang gom góp đã gây phẫn nộ ngay trong nội bộ đảng đến mức dường như cựu chủ tịch Giang Trạch Dân buộc phải bỏ rơi « đứa con đỡ đầu » của mình.

Theo Le Figaro, nghi ngờ bắt đầu phủ lên ông Chu Vĩnh Khang vào cuối tháng 12 năm 2012, vào lúc các nhà điều tra của đảng cho bắt giữ một loạt các cán bộ và doanh nhân tại tỉnh Tứ Xuyên, địa bàn mà « con hổ » Chu Vĩnh Khang từng làm lãnh đạo đảng trong giai đoạn 1999-2002.

Theo tờ báo, ngoài ông Quách Vĩnh Tiên, phó thị trưởng Tứ Xuyên đang bị điều tra, chính phủ vừa cho mở một điều tra mới liên quan đến tập đoàn dầu khí Quốc gia CNPC. Ông Chu Vĩnh Khang cũng từng lãnh đạo tập đoàn này trong những năm 1990. Các nhà điều tra muốn biết ông Chu Vĩnh Khang và gia đình của ông có lợi dụng đặc quyền đặc lợi để làm giàu bất chính trên thị trường dầu khí hoặc là những lợi nhuận mà con trai của ông là Chu Bân thu được, do đầu cơ trong ngành địa ốc.

Hiện tại, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đều từ chối đưa ra bình luận về lời đồn này. Hôm thứ tư vừa qua, tên ông Chu Vĩnh Khang vẫn xuất hiện chính thức trong danh mục các vị lãnh đạo cao cấp gởi vòng hoa phúng điếu đến tang lễ một nhà khoa học nổi tiếng. Le Figaro cho rằng kiểu « xuất hiện công khai » này thường là phương thức rất đặc trưng được Đảng sử dụng để gạt bỏ mọi tin đồn, như đối với ông Bạc Hy Lai trước khi ông này bị hạ bệ.

Tổng thống Pháp tham chiến bất chấp công luận

Syria vẫn là chủ đề thời sự chính trên các báo Pháp cuối tuần. Sau khi Anh Quốc rút ra khỏi liên minh, do không được Quốc hội thông qua, tổng thống Pháp François Hollande kiên quyết giữ vững lập trường làm đồng minh với Mỹ tham gia trừng phạt Syria. Đối với các báo Pháp, « Ông Hollande tham chiến bất chấp công luận ».

« Hollande kiên quyết đưa nước Pháp tham chiến tại Syria » là tựa đề bài viết trên Le Parisien. Bức ảnh chụp cho thấy tổng thống Pháp đã có trao đổi trực tiếp với Tổng thống Mỹ Barack Obama qua điện đàm, khẳng định Pháp sẽ là đồng minh của Mỹ trong trận chiến này, cho dù Anh quốc đã thoái lui. Le Parisien công bố kết quả một thăm dò do cơ quan thống kê BVA thực hiện cho đài truyền hình i-Télé cho biết gần 2/3 dân Pháp chống lại quyết định can thiệp quân sự tại Syria.

Libération chạy tít lớn trên trang nhất « Pháp-Mỹ : trục chiến tranh ». Bất chấp việc Anh quốc bỏ cuộc, Paris và Washington vẫn quyết định tấn công chế độ Syria. Tờ báo lợi dụng cơ hội này để đánh giá động cơ của một vị tổng thống trong « một giây phút hiếu chiến ». Bằng cách tham chiến, ông Hollande muốn chứng tỏ rằng nước Pháp sẽ chẳng mất mát gì cả dưới sự lãnh đạo của ông.

Ngoài tít lớn trên trang nhất « Không chỉ có chuyện lật đổ tên độc tài Syria », báo Le Monde trong mục Tranh luận, đưa ra nhiều quan điểm đối lập nhau. Giáo sư triết học tại Đại học Harvard, ông Sadik al-Azam cho rằng « nền chính trị, bị trưng thu bởi chế độ theo hệ phái alaouite, nghĩa là gia đình al-Assad, phải trao trả lại cho dân tộc Syria ».

Theo ông, đây chính là một chế độ quân sự nhẫn tâm, được một hệ phái thiểu số ủng hộ, hệ alawite, vì đã dùng loại vũ khí hiện đại nhất để tàn sát cuộc nổi dậy của những người theo hệ phái đa số sunni. Ông cho rằng « Cần phải hạ bệ triều đại al Assad tại Syria » để chấm dứt hành động sát hại những người theo hệ sunni.

Ngược lại, nhà nghiên cứu Chady Hage-Ali chuyên về Quan hệ quốc tế tại Đại học Valenciennes, lại phản đối một cuộc tấn công quân sự chống lại Damas. Ông e sợ rằng như vậy sẽ làm suy yếu Israel. Theo ông, phe Hezbollah, vốn ủng hộ chính quyền Damas rất có thể sẽ tận dụng cơ hội để trả đũa Israel « Họ (tức là Hezbollah) có thể tấn công Israel ở những mức độ chưa bao giờ đạt đến… Sự đi lên của phe khủng bố cũng có thể làm chao đảo Liban và Ai Cập, đưa các quốc gia này đi theo vết xe của Syria ». Đây sẽ là một kịch bản tồi tệ rất đáng sợ. Do đó, ông cho rằng « đã đến lúc tái đàm phán nghiêm túc và trong bí mật ».

Snowden lại khuấy động nước Mỹ

Trở lại với vụ Edward Snowden, thông tín viên nhật báo Libération tại Washington cho biết, ba tuần sau khi tổng thống Barack Obama cam kết « minh bạch » hơn nữa, viên cựu nhân viên tư vấn tình báo Edward Snowden lại tung thêm nhiều tiết lộ mới, khi vừa cung cấp cho tờ Washington Post một tập tài liệu dày 178 trang để trình báo cho Quốc hội Mỹ vào tháng 2/2012. Tập hồ sơ này ghi rõ tổng cộng 52,6 tỷ đô-la đã được chi ra cho 16 cơ quan tình báo Hoa Kỳ. Libération cho rằng « Snowden tung tin về ngân sách các cơ quan tình báo ».

Theo nội dung tiết lộ, Cơ quan phản gián CIA đòi mức chi ngân sách cho năm nay là 14,7 tỷ đô-la, cao hơn mức yêu sách của Cơ quan an ninh Quốc gia NSA đến gần 4 tỷ, tức chỉ có 10,8 tỷ đô-la, bất chấp kết quả làm việc kém năng suất. Tiếp đến là National Reconnaissance Office, chuyên trách về gián điệp vệ tinh với ngân sách đòi hỏi là 10,3 tỷ đô-la. Cuối cùng là hàng trăm triệu đô-la còn lại được chia đều cho các tập đoàn viễn thông Hoa Kỳ nhằm yêu cầu họ cung cấp các dữ liệu khách hàng.

Libération cho biết một chi tiết hấp dẫn khác là danh sách các « lỗ đen » mà các cơ quan giám sát này thú nhận. Trong số các mục tiêu chưa xác định được, tài liệu Snowden cung cấp liên quan đến nhiều vấn đề : vũ khí hóa học và sinh học của Nga và Pakistan, nhất là quân khủng bố Hezbollah tại Liban, vận chuyển nguyên vật liệu hạt nhân của Pakistan, chiến đấu cơ thế hệ tới của Trung Quốc, phản ứng có thể có của Nga với các « sự kiện bất ổn », vấn đề Bắc Triều Tiên hay như mối đe dọa khủng bố ngay trên đất nhà (tức Hoa Kỳ)…
Libération trích dẫn kết luận của Washington cho rằng bất chấp « ngân sách » ngày càng phồng to lên sau sự kiện 11 tháng Chín 2001, các cơ quan trên vẫn không có khả năng cung cấp cho Tổng thống các thông tin chính yếu về một loạt các mối đe dọa cho an ninh quốc gia ».

Những bà nội trợ ngày nay là ai ?

Mục xã hội sẽ khép lại phần điểm báo hôm nay với chủ đề « Những bà nội trợ ngày nay là ai ? » của báo Le Parisien. Theo một kết quả thăm dò do Viện thống kê Pháp thực hiện, lượng các bà nội trợ ngày nay ít hơn cách đây 20 năm 1,4 triệu người. Họ không còn dành cả đời họ cho việc nhà như xưa và vị thế của họ vẫn bị xã hội nhìn không mấy thiện cảm.

Kết quả điều tra của Viện Thống kê quốc gia Pháp Insee cho biết hiện nay vẫn có đến 2,1 triệu quý cô, quý bà không có việc làm và cũng không muốn đi làm. Dĩ nhiên, trong số 2,1 triệu người đó, vẫn còn có rất nhiều người vẫn theo mô hình « cổ điển », thật sự là « những bà nội trợ » theo đúng nghĩa đen.

Như vậy số còn lại, theo nghiên cứu của Insee thì các bà nội trợ ngày nay không còn quanh quẩn trong bốn bức tường nhà nữa, mà họ « chân trong, chân ngoài » tức « làm việc » xen kẽ với « nghỉ ngơi ». Các bà nội trợ thế kỷ XXI này, học thức cũng cao hơn, hơn 1/3 trong số họ đã có bằng tú tài, so với tỷ lệ 15% cách đây 20 năm. Họ cũng trẻ tuổi hơn (nghỉ ở nhà ở độ tuổi 20 và 34 tuổi hơn giữa 40 và 49 tuổi).

Giải thích cho nguyên nhân vì sao có nhiều phụ nữ học thức không muốn đi làm, nhà nghiên cứu Zohor Djider cho rằng đó là do sự chán nản. « Bởi vì thế giới việc làm có quá ít ý nghĩa, tôi sẽ đi tìm nó ở chỗ khác vậy và tận dụng khoảng lặng này ». Và hình như đó là khẩu hiệu của thế hệ phụ nữ nội trợ mới ngày nay. Các khoảng lặng này thường chỉ có tính chất tạm thời so với cách đây 20 năm và thường đi chung với việc sinh con. Trong một đất nước mà thiếu đến 300 ngàn chỗ trong các nhà trẻ thì quả là các bà các cô không còn lựa chọn nào khác.

Nghiên cứu còn cho thấy trong số các bà nội trợ, nhiều người còn chấp nhận hy sinh công ăn việc làm, kéo dài thời gian nghỉ tạm để dành nhiều thời gian hơn cho con cái. Tuy nhiên theo quan điểm của nhà xã hội học Dominique Maison, « họ có nguy cơ bị gạt ra bên lề rất cao, trên phương diện cá nhân lẫn xã hội ». Bà cũng lưu ý là số người này cũng bị hứng chịu nhiều cái nhìn không mấy thiện cảm từ những người khác, những người phụ nữ có đi làm.