Tàn
cuộc, hạ màn
Hoà Vân
Bức
tranh vân cẩu vẽ người tang thương
(Nguyễn
Gia Thiều)
Diễn Đàn
27-1-16
Gọi nó là cuộc cờ cũng đúng, vì tính
cách sát phạt của nó. Nhưng có lẽ so với một vở hí kịch thì đúng hơn, với nhiều
cung đoạn, thắt, mở, bi, hài đủ cả nhưng chất hài vẫn nối bật, dù rằng (hay
nhất là khi) các diễn viên cố gắng nhăn mặt mong cho khán giả hiểu rằng (vai)
mình là quan trọng nhất, thua thì sẽ ảnh hưởng tiêu cực lớn tới người xem. Khán
giả cũng có người có lúc bị lôi theo màn diễn nhưng nói chung vẫn ai làm việc
nấy, thi thoảng liếc mắt lên màn hình đang truyền lại vở kịch đang diễn ở đâu
đâu, cũng chẳng bán vé cho ai xem. Người ta thừa biết rằng mình chẳng có vai gì
trong kết cục của câu chuyện đang được diễn, chẳng ai dư nước mắt mà khóc cho
bên nào, dù tài tử có đóng hay đến mấy.
Đó
cũng là lý do mà trên mặt báo này, ở tranh chính, mấy tháng nay chúng tôi không
bình luận gì về cái gọi là Đại hội thứ XII của Đảng Cộng sản Việt Nam, vừa họp
xong hôm nay. Tất nhiên, bạn đọc vẫn được thông tin về một số diễn biến trước
và trong đại hội, thông qua những tin tức (tin đồn cũng là một dạng tin tức!),
bình luận được giới thiệu trong mục Thấy
trên mạng. Quá nhiều để nhắc lại toàn bộ (chỉ từ 7/1 tới 26/1, có 30 bài
trong chủ đề này trên tổng số 100 bài được giới thiệu), chỉ xin nhắc lại một
vài bài tiêu biểu gần đây (không kể các bản tin thuần tuý):
- Game
over !, Lê Diễn Đức. Một lời bình ngắn gọn và khá chính xác về sự
nghiệp của ông “Ba Dũng”.
- Việt
Nam có thể tiến hành cải cách chính trị hay không?, Nguyễn Thị Từ
Huy. Góc nhìn khác về "bên thắng cuộc" hay chiêu tuyết cho người vẫn
được dân gian gọi là "Tổng Lú"?
- Gây
cấn đến phút 89 nhưng không quá bất ngờ, Nguyễn Quang A. Một tóm lược tỉnh
táo về cuộc đấu đá có thể nói là không tiền khoáng hậu nhân một đại hội đảng:
"Dẫu kịch bản nào xảy ra, ta thấy ĐCSVN đang thay đổi và sẽ còn thay
đổi sau 28-1-2016. Nếu nó đi theo hướng với nhân dân chắc nó còn có vai trò,
ngược lại chắc chắn nó sẽ tan rã."
- Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng bị loại, bởi “giọt nước đã tràn ly”, Huy Đức và
Nguyễn Đức Thành. Một người hoan hỉ và một người hi vọng ngược lại trước những
thông tin ngày càng rõ về diễn biến bất lợi cho ông Dũng trong những ngày cuối
của đại hội.
- Đại
hội Đảng 12 : Chọn chén thuốc độc nào ?, Trần Minh Khôi. Tham nhũng hay bảo
thủ? Vỏ dưa hay vỏ dừa? Hình như những tài tử trên sân khấu đã nghe theo gợi ý
của tác giả!
- Biết
ơn Chủ tịch nước và Thủ tướng đã thể hiện dũng khí trước Trung Quốc. Chủ
tịch Tổng công đoàn phớt lờ TBT NP Trọng trong việc kể tên những người có
"dũng khí" này.
- “Bộ
tứ quyền lực” bắt đầu lộ diện ?, Hoàng Trần, Dân Làm báo. Tin ngày 12/1,
mục tiêu của lời bình của ban tuyên giáo "không nên suy diễn về nhân sự
đảng", nhưng lại quá chính xác !
Hôm
nay thì cuộc cờ đã tàn, màn đã hạ. Dầu sao thì kết quả của nó, một cuộc tranh
giành quyền lực ở các vị trí chóp bu của đảng cầm quyền, cũng là những thông
tin chính trị mà người dân cần biết. Vậy xin tóm lại dưới đây vài tin "kỹ
thuật".
-
Trên mặt báo chính thống, dĩ nhiên trước hết là... tin chính thức: Danh
sách những người trúng cử (uỷ viên chính thức và dự khuyết ban chấp
hành trung ương khoá XII). Trên nguyên tắc đây là "cơ quan quyền lực cao
nhất" của đảng giữa hai đại hội, tức là trong 5 năm tới. Nói
"trên nguyên tắc" vì ai cũng biết là giữa những người bình đẳng ở cấp
cao này, còn có những người bình đẳng hơn. Nói cách khác, cái BCHTW này thực
chất là cấp dưới của một nhóm nhỏ hơn trong đó: Bộ chính trị và Ban bí thư. Cho
tới khi bài này lên khuôn (27/1, 11g30 giờ Paris, tức 17g30 giờ Hà Nội), chưa
có thông tin chính thức về hai cơ quan này, nhưng nhà báo Mạnh Quân (báo Thanh
Niên) đã đưa một danh sách lên FB
của anh từ 3 tiếng trước, và Dân
Quyền vào lúc 18:48 (giờ Việt Nam). Theo Vietnam+ (trang
web của VNTTX) vào 19g04, giờ HN, thì "Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa
XII đã họp Hội nghị lần thứ nhất và đã bầu Bộ Chính trị, Tổng Bí thư, Ban Bí
thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương và Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa
XII". Nhưng "kết quả bầu cử Bộ Chính trị, Tổng Bí thư, Ban Bí thư
Trung ương Đảng, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung
ương sẽ được báo cáo Đại hội trong phiên họp toàn thể sáng 28/1" tức đêm
nay tại Pháp. Khả năng rò rỉ những thông tin đó, như thường lệ, là khá cao !
Chúng tôi sẽ bổ sung bản tin này sau.
-
Chính phủ của ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ được/bị thay đổi khá nhiều (sau khi quốc
hội khoá tới được bầu, dự kiến vào tháng 5/2016): ngoài ông và phó thủ tướng Vũ
Văn Ninh (đến tuổi nghỉ hưu), 14
bộ trưởng khác cũng không có chân trong BCHTƯ mới, hoặc do quá tuổi
không ra ứng cử, hoặc ra nhưng trượt (như bà Nguyễn Thị Kim Tiến, bộ trưởng y
tế, hay ông Huỳnh Phong Tranh, tổng thanh tra chính phủ). Trang blog
Tễu có thêm thông tin về vài nhân vật khác trong chính phủ (một số thứ
trưởng có khả năng sẽ lên bộ trưởng sau tháng 5/2016). Bộ ngoại giao có 3 nhân
vật, bộ trưởng Phạm Bình Minh và hai thứ trưởng (nhưng ông Hồ Xuân Sơn, uỷ viên
khoá trước, chuyên trách mảng quan hệ với TQ, được giới thiệu ra lần nữa thì
lại rớt). Ngành giáo dục - "quốc sách hàng đầu" của đất nước - thì
ông Luận, bộ trưởng, về hưu, không có một thứ trưởng nào được chuẩn bị kế tục
! Đại học Quốc gia HCM ngoài ông Phan Thanh Bình, giám đốc, trung ương từ
khoá trước, có thêm ông Huỳnh Thành Đạt, phó giám đốc, trong khi Đại học
quốc gia Hà Nội không có đại diện nào. Ngành y tế, bà bộ trưởng chủ quan rớt
đài, cũng không có nhân vật nào lọt vào.
-
Về phía các nhân vật trong Đảng, hai bí thư Hà Nội và TP HCM, Phạm Quang Nghị
và Lê Thanh Hải đều không còn trong ban lãnh đạo mới, mặc dù có lúc ông Nghị đã
được chuẩn bị để thay thế ông Trọng. Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Phó bí thư Thành
uỷ TP HCM không trúng cử. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, chủ tịch Quốc Hội
Nguyễn Sinh Hùng, Trưởng ban Tổ chức Tô Huy Rứa cũng nằm trong danh sách những
người "về hưu". Ông Hồ Mẫu Ngoạt, trợ lý tổng bí thư cũng
"lọt từ vòng gửi xe" trong khi có lời đồn "đã được cơ cấu"
vào thẳng BCT.
-
Theo danh sách đã dẫn, những uỷ viên hiện giữ các chức vụ cao cấp trong Bộ công
an gồm có:Trần Đại Quang, Đại tướng, Bộ trưởng và các thứ trưởng Tô Lâm -
Thượng tướng, Bùi Văn Nam - Thượng tướng, Nguyễn Văn Thành, Lê Quý Vượng -
Thượng tướng. Tuy nhiên, phải kể thêm một vài nhân vật khác từng là công
an cao cấp như các ông Trương Hoà Bình, chánh án toà án nhân dân tối cao,
Nguyễn Hoà Bình, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân, Phạm Minh Chính, phó
trưởng ban Tổ chức TƯ, Nguyễn Đức Chung, vừa từ giám đốc công an Hà Nội lên
chức Chủ tịch Uỷ ban nhân dân HN... Công an vẫn nắm rất chặt tư pháp và
khâu tổ chức nhân sự, nay sẽ thêm quyền lực mới: ông Trần Đại Quang được dự
tính sẽ lên làm Chủ tịch nước - tức Tổng tư lệnh quân đội, người có quyền quyết
định " phong, thăng, giáng, tước quân hàm cấp tướng, chuẩn đô đốc, phó đô
đốc, đô đốc hải quân; bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Tổng tham mưu trưởng, Chủ
nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam".
-
Quân đội có 19 tướng lĩnh, gồm 2 đại tướng (các ông Ngô Xuân Lịch, Chủ
nhiệm Tống cục chính trị và Đỗ Bá Tỵ, Tổng tham mưu trưởng; bộ trưởng Quốc
phòng thay thế ông Phùng Quang Thanh sẽ là một trong hai nhân vật này), 4
thượng tướng (các ông Lương Cường, Phó chủ nhiệm Tổng cục chính
trị, Bế Xuân Trường, Võ Trọng Việt, và Nguyễn Chí Vịnh, đều là Thứ
trưởng Bộ Quốc phòng), 7 trung tướng, 5 thiếu tướng, và 1 chuẩn đô đốc, phần
lớn những người trong ba cấp này là tư lệnh các quân khu hoặc binh chủng. Đông
hơn số công an trong TƯ, nhưng đều sẽ ở dưới quyền !
-
Về phía các "thái tử đảng", ngoài những nhân vật lớp lớn như Nguyễn
Chí Vịnh (con cố đại tướng Nguyễn Chí Thanh), Phạm Bình Minh (con cố ngoại
trưởng Nguyễn Cơ Thạch, người ta chú ý tới mấy nhân vật trẻ (cỡ 40) như Nguyễn
Thanh Nghị (Bí thư Kiên Giang, con thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng), Nguyễn Xuân Anh
(Bí thư Đà Nẵng, con cựu uỷ viên BCT Nguyễn Văn Chi), Trần Tuấn Anh (Thứ trưởng
bộ Công thương, con cựu chủ tịch nước Trần Đức Lương). Ngược lại, Nông Quốc
Tuấn, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc, con cựu tổng bí thư đảng Nông Đức Mạnh, đã
không được bầu lại.
Trên
đây là vài thông tin về kẻ thắng người thua trong cuộc đấu đá vừa qua. Như đã
nói, người dân Việt Nam không có tiếng nói nào trong đó. Tương lai trước mắt vì
thế chẳng ai có thể hi vọng gì ở những lời hứa hẹn "có cánh" quen
thuộc trước các kỳ hội. Bên ngoài, người hàng xóm "16 chữ" ngày càng
ngang ngược lấn chiếm biển đảo, đồng thời lũng đoạn nhiều khâu trọng yếu của
nền kinh tế. Bên trong, ngoài tranh giành quyền lực người ta chưa thấy bất kỳ
một dấu hiệu nào về sự đổi mới các chính sách kinh tế - xã hội của những nhà
thắng cuộc. Họ có sẵn sàng đáp ứng những mục tiêu thiết yếu của xã hội: tôn
trọng những quyền cơ bản nhất của người dân, bảo đảm cho cuộc sống bình an của
họ trước những áp bức, sách nhiễu ngày càng tăng của cường quyền các cấp...?
Nói chi những mục tiêu xa xôi hơn mà mỗi người dân VN đều mong mỏi: "một
thể chế đích thực tự do, dân chủ, có pháp luật nghiêm minh, có đa nguyên đa
đảng...", như trang Bauxite
Việt Nam vừa nhắc lại.
Cường
độ của cuộc đấu đá mấy tháng qua dẫn đến nhận định rằng dù thế nào cái đảng
cộng sản sau đại hội này cũng không còn như cũ. Nhận định đó có phần hợp lý.
Nhưng nó sẽ thay đổi thế nào, tự thân vận động sang chiều hướng dân chủ hoá hay
sẽ cố bám lấy những lợi ích ích kỷ của mình, bất chấp tất cả..., cho tới ngày
sụp đổ?
Hoà Vân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét